چگونه با گرید‌ها طراحی کرده و قوانین آن‌ها را نقض کنیم

تاریخچه گرید

نقاشی‌های رنسانس به دلیل استفاده از پرسپکتیو معروف هستند. بسیاری از نقاشی‌ها شبکه‌بندی ظریفی را شامل می‌شدند که از مرکز اثر هنری شروع‌شده و تا لبه‌ها امتداد می‌یافت که باعث می‌شد آن‌ها بسیار متقارن به نظر برسند.

نقاشی مازولینو دا پانیکاله[1]، شفای معلول و زنده کردن تابیتا[2] (27-1426) به‌شدت به پرسپکتیو متکی است. این موضوع را عمدتاً در خطوط ساختمان‌ها در پیش‌زمینه متوجه خواهید شد. ما می‌توانیم خطوط فرضی ترسیم کنیم و [خواهیم دید که] همه آن‌ها در مرکز نقاشی به هم می‌رسند.

[1] Masolino Da Panicale
[2] Healing of the Cripple and Raising of Tabitha

Masolino Da Panicale, Healing of the Cripple and Raising of Tabitha (1426-27)

نسخه‌های خطی باستانی حاوی خطوط راهنما یا چیزی بودند که ما امروزه آن را شبکه‌بندی تراز[1] می‌نامیم. این خطوط به کاتبان کمک می‌کرد تا خطوط متنی صاف با فاصله‌ای یکسان ایجاد کنند تا هنگام دست‌نویسی، دست‌نوشته‌ها قابل‌خواندن باشند. اولین کتاب غربی چاپ‌شده با حروف متحرک[2]، کتاب مقدس گوتنبرگ[3] (1455)، از یک گرید و شبکه‌بندی دو ستونی در هر صفحه استفاده می‌کرد.

مفهوم دیگری که در قرن سیزدهم شروع شد، مستطیل طلایی[4] بود. این شکل هندسی[5] توسط معماری به نام ویلارد دِ هانه‌کورت[6] ساخته شده است. این مستطیل از صفحه‌ای تشکیل شده بود که به بخش‌های منطقی و هماهنگ تقسیم می‌شد؛ بنابراین اگر اندازه این شکل هندسی را به یک صفحه تغییر دهید، یک حاشیه ثابت برای شما فراهم می‌کند که ازنظر بصری با اندازه آن، متناسب و هماهنگ به‌حساب می‌آید.

اوایل قرن بیستم

استفاده‌کنندگان اولیه گرید و جایی که به شکلی مشهودتر از آن استفاده می‌شد، جنبش‌های دستیل[7] و باهاوس[8] هستند. کشف و استفاده از گرید در طراحی ، مدرنیسم و مینیمالیسم را نه‌تنها در طراحی گرافیک بلکه در بسیاری از اشکال دیگر هنر به اوج رساند. دستیل، حد نهایی انتزاع را برای بیان ایده اتوپیایی هماهنگی و نظم با استفاده از فرم‌های هندسی ساده و رنگ‌های خالص مطرح کرد. دستیل همچنین نام مجله‌ای بود که تئو فن دوزبرگ[9]، بنیان‌گذار جنبش، آن را منتشر می‌کرد. صفحه‌آرایی یکی از مهم‌ترین آثار طراحی گرافیک بود که بر پیشرفت آن در تاریخ تأثیر گذاشت.

[1] baseline grid
[2] movable type
[3] the Gutenberg Bible
[4] golden rectangle
[5] diagram
[6] Villard De Honnecourt
[7] De Stijl
[8] Bauhaus
[9] Theo Van Doesburg

Theo Van Doesburg, publication design of De Stijl

جنبش باهاوس از رویکردی فلسفی در آموزه‌های خود استفاده کرد. در سه شهر مختلف آلمان رشد کرد و اگرچه به دلیل حزب سیاسی نازی عمر کوتاهی داشت، اما تأثیر زیادی در زمینه هنر و طراحی داشت. جنبش باهاوس بر کارکرد متناسب با هدف[1] و [همچنین] انحلال ایده هنر نخبه‌گرا متمرکز بود. پوستر هربرت بایر[2] شامل لوگوی باهاوس است که توسط اسکار شلمر[3] طراحی شده است. لوگو تصویرگر صریح آن چیزی است که باهاوس به آن پرداخته است. پوستر به‌وضوح مبتنی بر گرید و شبکه‌بندی حاصل از تایپ هندسی سنس‌سریف است.

[1] functionality
[2] Herbert Bayer
[3] Oskar Schlemmer

Herbert Bayer poster design for the Bauhaus School

سوئیس کنترل را به دست می‌گیرد

سبک سوئیس با الهام از ایده‌های مدرنیستی اوایل قرن بیستم، زیبایی را در سادگی یافت. سیستم‌های گرید طی دهه‌های 1940 و 1950 برای کمک به ایجاد ساختار منطقی اطلاعات در یک صفحه، با تمام قوا وارد عرصه شد. جوزف مولر براکمن[1] و آرمین هافمن[2] دو نفر از خالقان سبک معروف بین‌المللی تایپوگرافی هستند.

هر دو از گرید‌های دقیق و سخت‌گیرانه استفاده می‌کردند، اما به خود اجازه می‌دادند با تایپ چرخشی، با استفاده از رنگ‌ها و گاهی اوقات چند عنصر کمکی و تقویتی، طرح‌بندی‌های سرگرم‌کننده‌ای ایجاد کنند. جوزف مولر براکمن کتابی به نام نظام‌های گرید[3] منتشر کرد که در آن دستورالعمل‌ها و قوانینی را برای سیستم‌های مختلف ارائه می‌دهد. درحالی‌که متن این کتاب قبل از وجود رایانه‌ها نوشته شده بود، اما همچنان یکی از مهم‌ترین آثار طراحی گرافیکی است که به ما در درک طراحی کمک می‌کند.

[1] Josef Müller-Brockmann
[2] Armin Hofmann
[3] Grid Systems

Josef Müller-Brockmann, Grid Systems book

انواع گرید در طراحی

گرید در طراحی انواع مختلفی دارند و هرکدام در نحوه نگهداری و سازمان‌دهی محتوا عملکردهای متفاوتی دارند. من معتقدم که این موضوع، واقعاً به تعداد عناصر و میزان جزئیات بستگی دارد.

گرید چند-ستونی

گرید‌های تک-ستونی[1] برای اسناد ساده مانند رمان‌ها‌ با جلد شومیز[2] یا کتاب‌های جیبی[3] مناسب هستند، زیرا اندازه آن‌ها اجازه نمی‌دهد ستون‌های بیشتری وجود داشته باشد و درعین‌حال متن را به شکل مطلوبی خوانا نگه دارد.

گریدها یا شبکه‌بندی‌های چند-ستونی[4] عمدتاً برای نشریات با صفحات وسیع‌تر استفاده می‌شوند که شامل عناصر بیشتری از صرفاً متن، مانند تصاویر و سایر متن‌های سلسله مراتبی هستند. این نوع گرید در طراحی به شما این امکان را می‌دهد که در نحوه چیدمان محتوا انعطاف‌پذیر باشید. به‌عنوان‌مثال، تصاویر می‌توانند یک ستون را اشغال کنند یا کل صفحه را در بربگیرند. در مورد متن نیز، بسته به نوع اطلاعاتی که با آن کار می‌کنید مانند تیتر‌ها[5]، متن اصلی[6] یا زیرنویس عکس[7]، همین‌طور است.

گرید در طراحی مدولار

تفاوت بین گریدهای چند-ستونی و گریدهای مدولار[8]، تقسیم‌بندی‌های افقی است که از چپ به راست امتداد دارد. ردیف‌های اضافی، ساختار بیشتری را برای یک چیدمان فراهم می‌کنند و فضای محدودی را نه‌تنها به‌صورت عمودی بلکه افقی نیز در اختیار می‌گذارند.

[1] Single-column grids
[2] paperback
[3] pocket-size
[4] Multi-column grids
[5] headline
[6] body copy
[7] caption
[8] modular

گرید تراز

اگر با متن‌های طولانی سروکار دارید، گریدهای تراز می‌توانند به شما کمک کنند تا تمام خطوط متن را برای ظاهری تمیز و سازمان‌یافته تراز کنید. گریدهای تراز بر اساس اندازه تایپ و لیدینگ[1] (فاصله بین خطوط) استفاده‌شده در متن هستند. فاصله خط [با خطوط دیگر]، افزایش گرید تراز را مشخص می‌کند و شما می‌توانید تنظیم کنید که گرید از کجا شروع شود – از حاشیه یا بالای صفحه. گرید تراز برای استفاده در اسناد چند-ستونی عالی است چراکه دنبال کردن متن را برای خواننده بسیار آسان می‌کند.

[1] leading

چگونه یک گرید بسازیم

اگر علاقه‌مند به استفاده از گرید در طراحی خود هستید، حتماً قبل از ایجاد سند، از گرید استفاده کنید. اگر اسکچ (پیش‌نمایشی سریع از تصویر) و طراحی دارید، اینجاست که ابتدا باید یک گرید حضور داشته باشد. هنگامی‌که برای دیجیتالی کردن آن آماده شدید، می‌توانید به‌راحتی گریدها را در ایندیزاین راه‌اندازی کنید. هنگامی‌که یک سند جدید ایجاد می‌کنید، می‌توانید چندین ستون ایجاد کنید تا به شما از همان ابتدا در سازمان‌دهی محتوا کمک کند.

اگر می‌خواهید گریدهای مدولار اضافه کنید، به Layout > Create Guides بروید. در پنجره گزینه می‌توانید تعداد ردیف‌هایی را که می‌خواهید اضافه کنید انتخاب کنید. به‌عنوان‌مثال، در زیر، 5 ردیف بر روی 3 ستونی که در ابتدای سند ایجاد کردم اضافه کردم.

برای ایجاد گرید تراز، باید بدانید که از چه فونت، اندازه و فاصله خط یا لیدینگ استفاده خواهید کرد. در این مورد، من از فونت Bw Nista Grotesk در اندازه 10 پوینت و لیدینگ 12 پوینت استفاده خواهم کرد. با فشار دادن Command-K به Preferences بروید. از منوی سمت چپ گزینه Grids را انتخاب کنید. در بخش گرید تراز (Baseline Grid)، Increment Every را روی 12 پوینت تنظیم کنید.

در سند، Option-Command را فشار دهید تا گرید تراز (Baseline Grid) ظاهر شود. اگر گرید تراز با گریدهای افقی، همسو و در یک راستا نیست، با خیال راحت ردیف‌ها و مقادیر عطف را تغییر دهید. کادر متن را انتخاب کنید، به پنل پاراگراف بروید و دکمه Align to Baseline Grid را انتخاب کنید.

تحول و راهکار شکستن گرید در طراحی

پیش از دهه 1970، طراحان گرافیک در برابر سبک تایپوگرافی بین‌المللی مرتب و منظم واکنش نشان دادند. پست‌مدرنیسم نسبت به گرید، انعطاف‌پذیر بود و منجر به طرح‌های پیچیده شد. طراحان، گرید را به‌طور کامل رد نکردند، اما مرزها را جابه‌جا کردند. دیوید کارسون[1] یکی از مشهورترین طراحان عصر پانک/نیو ویو[2] است و طراحی‌های او به‌شدت تجربی است.

تخطی از گرید آسان است، اما نقض آن به روشی که منطقی باشد و نتیجه بصری دلپذیری ایجاد کند، نکته اصلی است. لایه‌بندی، یک راه عالی برای زیر پا گذاشتن گرید در طراحی است. همیشه با یک گرید شروع کنید و سپس قوانین را درجایی که باید شکسته شوند، بشکنید. افراط‌وتفریط هرگز خوب نیست، بنابراین سعی کنید تعادلی پیدا کنید که هماهنگی ایجاد کند.

[1] David Carson
[2] Punk/New Wave

در این بخش چند قالب عالی ایندیزاین وجود دارد که از گرید در طراحی استفاده کرده و قوانین آن را به هم زده است:

طرح فلایر مینیمالیست

این قالب طراحی فلایر روی گرید و شبکه‌بندی ایجاد شده است اما با لایه‌بندی عناصر متعدد، آن را می‌شکند. به‌عنوان‌مثال، دو عکس در این قالب وجود دارد و برخی از متون اصلی هم روی آن‌ها قرارگرفته‌اند و باعث ایجاد عمق و این احساس می‌شود که گریدهایی باهم همپوشانی دارند.

Minimalist Flyer Design

طراحی پوستر/فلایر همایش

این طرح پوستر نیز با الهام از سوئیس، شامل بسیاری از عناصر متداخل و دارای همپوشانی است. پس‌زمینه از چندین تصویر با پوشش شفاف[1] قرمز تشکیل شده است. پوشش شفاف برای کاهش شدت تصاویر و نادیده گرفتن تون‌های مختلف، هوشمندانه است. اطلاعات روی پس‌زمینه به دلیل انتخاب رنگ و اندازه، سطح سلسله مراتبی بالاتری دارد.

Design Conference Poster

فلایر رقص

این قالب فلایر رقص بسیار جذاب به شکل مرتب و هوشمندانه‌ای سازمان‌دهی شده است. گرید، به کادرهای متن اجازه می‌دهد تا باهم تراز شوند و یک واحد منسجم و هماهنگ ایجاد کنند. متن بزرگ و تصویر در مرکز، راهی عالی برای نقض گرید است. آن‌ها نه‌تنها حرکت ایجاد می‌کنند، بلکه استحکام و انعطاف‌ناپذیری گرید را نیز می‌شکنند.

Dance Flyer

کنفرانس گرمایش جهانی

استفاده از تایپ بزرگی که از حاشیه بیرون می‌زند بسیاری از قوانین ایجادشده سبک بین‌المللی تایپوگرافی را زیر پا می‌گذارد و به طراحی، تحرک و جذابیت می‌بخشد. در غیر این صورت، می‌تواند بسیار ساده و عادی به نظر برسد. همچنین متن بزرگ، بافتی را به صفحه اضافه می‌کند تا طرح بد از آب درنیاید.

Global Warming Conference

کاتالوگ الهام‌بخش

این قالب، نمونه عالی دیگری برای استفاده از گریدهای متعدد برای همپوشانی تعدادی از عناصر مختلف است. طرح، بدون اینکه ساده و عادی به نظر برسد جالب، منظم و تمیز است. افزودن عناصر کوچک‌تر مانند برگه‌ها یا شرح تصویر روی عکس، به شکستن گرید در طراحی کمک می‌کند.

Inspiration Catalog

نوبت شماست!

در این مقاله، سیر تکامل و تاریخچه مختصری از گریدها را به شما نشان دادیم. برای قرن‌ها، گریدها بر بسیاری از زمینه‌های هنری و طراحی برای ایجاد ساختار و تقویت آثار هنری منسجم تأثیر گذاشته‌اند.

گرید، اصلی‌ترین عنصر در طراحی است که همه طرح‌ها بر اساس آن ساخته می‌شوند. درک مفهوم آن می‌تواند باعث ایجاد یا شکستن زندگی حرفه‌ای یک طراح شود. درحالی‌که برای چندین دهه موردعلاقه و نفرت دیگران بوده است، نمی‌توان انکار کرد که گریدها همیشه در دنیای طراحی نقش داشته‌اند. برای شکستن گرید، باید به آن تسلط داشته باشید و عملکرد آن را درک کنید. اکنون نوبت شماست که به ما نشان دهید چگونه گرید و شبکه‌بندی را می‌شکنید!

اگر به دنبال ایده‌پردازی بیشتر هستید، حتماً انواتو المنتس را برای قالب‌های ایندیزاین و قالب‌های مجله ایندیزاین بررسی کنید.

[1] overlay